In dertien Franse agglomeraties zijn er ZFE (Zones à faibles émissions, Lage Emissiezones, LEZ) ingesteld. De regering plant er nog meer: in 2025 moeten alle steden van minstens 150.000 inwoners (dat zijn er 43) zo een zone hebben ingesteld. Maar die LEZ krijgen groeiende kritiek omdat ze vooral de mensen treffen die hun wagen absoluut nodig hebben, maar te weinig verdienen voor een wagen die zo een LEZ binnen mag.
.
Het doel van die LEZ is minder CO2 uitstoot en vooral minder vervuilde lucht in stadscentra. Met die doelstelling is iedereen het volmondig eens, elk jaar zijn er in Frankrijk naar schatting 40.000 doden door luchtvervuiling. Dat moet drastisch naar beneden. Vanaf 2024 zullen de controles over de toepassing in de LEZ automatisch gebeuren, maakte de minister van Transitie dinsdag bekend.
Te duur
Maar de nu ingestelde zones vergroten de sociale ongelijkheid, aldus een veel gehoorde kritiek in de steden waar er nu LEZ zijn. Talrijke steden hebben subsidies ingevoerd om mensen met een oude wagen (met Crit’Air 4 en 5 naargelang bouwjaar, benzine of diesel), te steunen. Dat bestaat uit subsidies, tot 5000 euro, om een nieuwe wagen te koen.
Maar door de fel gestegen prijzen van niet alleen nieuwe maar ook tweedehands wagens, is dat voor veel arbeiders en bedienden te hoog gegrepen. Vaak zijn tegemoetkomingen ook voorbehouden voor de eigen inwoners, waardoor pendelaars uit goedkopere voorsteden, uit de boot vallen. Openbaar vervoer als alternatief? Dat is vaak ondermaats. Montpellier heeft alvast zijn open baar vervoer uitgebreid en de tram gratis gemaakt om de kritiek op te vangen. Maar dat is een uitzondering.
Protestacties
In sommige steden is het al tot acties gekomen, zoals in Toulouse, Marseille, Lyon. In Rouen komen zelfs milieubewegingen mee op straat. Boetes en discriminatie zijn niet het antwoord op de problemen, dat schendt het recht op mobiliteit van de mensen, aldus de actievoerders. Discriminatie, want wie kan zich een propere wagen veroorloven,
Er is ook protest tegen het twee maten en twee gewichten. Rouen is omsingeld door zeer vervuilende industrie die niet geraakt wordt, aldus de actievoerders. Terwijl in Nice een nieuwe luchthaven wordt gebouwd om 20.000 supplementaire vluchten per jaar mogelijk te maken, vluchten boven de stad. In Marseille zorgen de talrijke cruiseboten voor extra vervuiling. En dat alles zet kwaad bloed bij veel automobilisten die geen alternatief zien.